Mapa serwisu | Kontakt

Mischor, Koreiz i Gaspra

Jaskółcze Gniazdo

Pierwszymi znanymi mieszkańcami tego terenu byli Taurowie. Niedaleko Gaspry znajduje się cmentarz tauryjski z około 40 sarkofagami datowanymi na 1000 lat p.n.e.
W I w. n.e. Rzymianie wybudowali fortecę Charaks na Przylądku Aj-Todor. Dawniej były tam magazyny na amunicję, termy i sale gimnastyczne.
We wczesnym średniowieczu Fidor Tiron ufundował
klasztor, stąd też przylądek nazwano Klasztornym.
Na peryferiach Koreiz odkryto piece średniowiecznych garncarzy, w których wypalano amfory do wina i inne przedmioty ceramiczne. Osada ta leży u podnóża góry Aj-Petri, 15 km od Jałty, i stanowi zakończenie brzegowej części Mischoru. Do rewolucji ziemie te należały do księcia F. Jusupowa, spokrewnionego z ostatnim carem Mikołajem II. Jego pałac w Koreiz to jedno z najwspanialszych osiągnięć architekta N. Krasnowa.
W 1945 r. w czasie konferencji jałtańskiej, toczącej się w Liwadii, przebywała tu delegacja radziecka. Stalin wydał w pałacu obiad na cześć przywódców zachodnich. Historycznym miejscem jest też tutejszy szpital, gdzie leczył się podczas pobytu w Gasprze Lew Tołstoj.

Mischor, Koreiz i Gaspra odegrały główną rolę podczas krymskiej rewolucji. Szpital w Koreiz był dawniej jedną z baz korespondencyjnych, gdzie wychodziła bolszewicka gazeta "Iskra".

Przylądek Aj-Todor składa się z trzech odnóg. W części środkowej znajduje się niezwykły zamek zwany Jaskółczym Gniazdem zbudowany na 38 metrowym klifie (skała Aurorna). Efektownie położona i oryginalnie wykonana budowla jest architektonicznym symbolem Krymu. Zamek został zaprojektowany i zbudowany w 1912 r. w stylu neogotyckim przez architekta A. Szerwuda na zamówienie bakijskiego przemysłowca naftowego barona Sztiejngelja.
Przeznaczenie budynku - willa, pierwotna nazwa -"Zamek miłości". W 1914 r. dom został sprzedany właścicielowi willi "Perła". W początku 1914 r. otwarto tutaj restaurację "Jaskółcze gniazdo". Po rewolucji październikowej w 1917 r. w budynku rozlokowano bazy turystyczne, potem bibliotekę sanatoryjną "Perła".
Podczas wielkiego trzęsienia ziemi w 1927 r. dostęp do zamku został odcięty, zawaliła się część skały, a także dekoracyjne blanki i szpice budowli. W latach 1968-1971 wg projektu jałtańskiego oddziału instytutu "Giprograg" były prowadzone prace renowacyjne. Obecnie wewnątrz znajduje się kawiarnia.

Poza tym godne uwagi są 3 inne pałace leżące w pobliżu, byłe romanowowskie "Charax", "Kiczkinie" i "Dubler", będące obecnie uzdrowiskami.
Niedaleko od "Kiczkinie" jest też platforma widokowa zwana kapitańskim mostkiem, skąd można podziwiać panoramę morskiego wybrzeża i gór. Wschodnią odnogę
zajmuje Sanatorium Żeglarskie. Nazwa wzięła się od Skały Żaglowej wychodzącej na stopę z morza. W dolince między środkową a wschodnią odnogą przylądka leży Sanatorium Perłowe. Zachodnią odnogę zajmuje Sanatorium Dniepru z XIX-wiecznym parkiem. Są tam szalety w szwajcarskim stylu oraz Ateński Dom Letni z marmurowymi doryckimi kolumnami wykończonymi piaskowcowymi gzymsami.
Za Przylądkiem Aj-Todor wznoszą się trzy budynki Ukraińskiego Sanatorium. Centralną część stanowi biały pałac zaprojektowany przez Borysa Efimowicza, wybudowany w 1955 r. Jest to jedna z najpiękniejszych powojennych budowli. Są tam sale kuracyjne, jadalnia, biblioteka, sala taneczna, sala koncertowa, galeria, sala bilardowa, bar.
Ściany pokryte są malowidłami. Niedaleko Sanatorium Ukraińskiego stoi Sanatorium Marat.

Następnym kompleksem leśnym jest Park Mischor założony pod koniec XVIII w. Naliczono tu ok. 200 gatunków krymskich i egzotycznych roślin. W letnie upalne dni powietrze jest nasycone aromatem igliwia i chłodem fontann. Wschodnia część parku i ta granicząca z morzem są we francuskim stylu, podczas gdy część zachodnia ma styl angielski.

Największym centrum uzdrowiskowym w sąsiedztwie parku jest sanatorium - Wakacyjny Hotel Mischor.
Innym jest sanatorium Czerwonego Sztandaru. Niedaleko Hotelu Mischor stoi nowoczesny pałac zbudowany w 1904 r. z szarego marmuru. Na zachód od
Parku Mischor znajduje się Letni Dom Rosyjskich Artystów, a na zachód od niego - Sanatorium Komunalne. Kurort mischorski, u stóp góry Aj-Petri, uważa się za najcieplejsze miejsce na południowym brzegu Krymu. Od końca XIX w. ta mała osada jest miejscem pielgrzymek pisarzy, artystów, malarzy i uczonych.
W latach 1901-2 w daczy Niura w mischorskim parku mieszkał Maksym Gorkij.
W 1917 r. bywał tu Fiodor Szalapin.

Jeśli płynie się do Mischoru od strony morza, pokazują się bajkowe widoki na wybrzeże. U przystani spotykamy dwie rzeźby z brązu wykonane przez estońskiego rzeźbiarza Amandusa Adamsona. Jedna to syrena z dzieckiem na rękach, stojąca na skale, druga - młoda dziewczyna z dzbanem oglądająca się na starego mężczyznę w turbanie. Rzeźby były inspirowane romantyczną legendą o pięknej Arzy, dla której wielu młodych mężczyzn straciło serce, ale ona kochała tylko jednego, którego spotkała pewnego dnia przy źródle. Los uśmiechnął się do Arzy i wyznaczono dzień ślubu.
Pewnego dnia dziewczyna zeszła nad wodę i została porwana przez Ali Babę i jego rozbójników. Pan młody i ojciec Arzy nie zdołali dogonić zbyt szybkiej dla nich zbójeckiej łodzi. Arzy dostała się do haremu tureckiego sułtana, urodziła mu syna, ale nigdy już nie uśmiechała się. Dokładnie rok od dnia porwania, Arzy rzuciła się z wieży do wód Cieśniny Bosfor. Tego samego wieczoru na skale blisko Mischoru
pojawiła się syrena z dzieckiem.

Na wschód od Mischoru leży Gaspra. Znajdują się tutaj sanatoria "Parus", "Marat", "Dniepr", "Perła", pensjonat "Jasna Polana" . Początek Jasnej Polanie dał pałac z lat 30-tych XIX w. wg projektu W. Gunta. Sanatorium nazwano tak na cześć Tołstoja, który mieszkał tu w latach 1901-2 w daczy księżnej Paniny. Gościli u niego M. Gorkij, A. Czechow, W. Korolenko, W. Wieriesajew. Na parterze znajduje się izba pamięci poświęcona pobytowi Tołstoja na Krymie.